Tự vá xe trên cung đường phượt

Chỉ cần có chút ít kiến thức là bạn có thể tự khắc phục khi gặp sự cố xì xẹp bánh xe trên các nẻo đường phượt, những nơi mà hàng chục Km không hề có một điểm vá xe... hoặc trong đêm tối, bạn đang chơ vơ một mình hay hai mình.

Để vá xe trên đường có nhiều cách:

+ Bạn có thể dùng keo tự vá kèm bộ bơm hơi tại chỗ. Keo này đựng trong bình nhỏ khoảng 200 đến 400ml bán đầy trên thị trường. Khi xe đính đinh: tháo cây ty trong đầu van ruột xe, bơm hết chai keo vá xe vào đầu van > lau sạch đầu van rồi lắp cây ty lại.
Keo tự vá có rất nhiều thông tin cho là nguyên nhân chính gây mục vòi, làm sét niềng nên bạn cần thay ruột mới ngay sau chuyến đi.

+ Vá bằng keo vá nguội:
- Quay bánh xe và nhìn kỹ xem nguyên nhân xì: có đinh, có mảnh kim loại nào găm vào vỏ không? Nếu có thì dùng kềm, đầu kéo... rút ra > ghi nhớ vị trí này để một tý nữa tìm lỗ trên ruột dễ hơn.
- Tháo nắp van (nếu có), tháo ốc đầu van.
- Xì sạch hơi (nếu ruột còn hơi) bằng cách dùng vật nhọn như đầu chìa khóa... nhấn vào đầu ti - cây kim loại ngay giữa van.
- Bóp vỏ phía phần nửa bánh xe đối diện vòi rồi đưa cây nạy vỏ thứ 1 vào, kế đó là cây thứ 2 - Cẩn thận nhìn đầu cây nạy xem có cấn ruột vào niềng không > Nạy cây thứ 1 rồi đến cây thứ 2 - Đưa cây nạy thứ 3 vào, cây này chỉ cách cây 2 khoảng 1 tấc thôi > sau khi bảo đảm rằng cây thứ 3 không cấn ruột thì nhấn tay nạy cây này.
- Rút cây thứ 2 ra sao cho phần vỏ nơi đó vẫn nằm trên viền niềng, dùng cây thứ 2 này làm cây thứ 4 > nạy tiếp phần vỏ cạnh cây thứ 3. Khi phần vỏ nằm trên niềng khoảng 4 - 5 tấc > bạn có thể dùng tay kéo vỏ ra khỏi niềng, vừa kéo vừa xoay bánh xe.

- Nhấn đầu vòi rồi kéo ruột nơi này ra trước tiên, lấy trọn ruột ra theo đà xoay bánh xe.
- Nhìn sơ qua ruột (so sánh vị trí vật nhọn găm trên vỏ) để tìm lỗ. Nếu không thấy: Bạn bơm căng ruột , thoa một ít nước lên ruột để tránh khi xoay > ruột cấn vào sườn xe tạo thêm lỗ - Đổ nước, cát mịn ven đường, thoa nước xà bông ... lên vị trí nghị ngờ để tìm lỗ > dùng cây tăm, cọng cỏ gim vào lỗ vừa tìm thấy để đánh dấu > xong thì xì hơi ra hết.
- Dùng giấy nhám cuốn tròn vào cây tháo bugi, đặt phần ruột đã đánh dấu lên một mặt có tiết diện ống tròn như bô xe (bô phải nguội), lon bia, chai nước... túm hai đầu ruột rồi chà nhám nơi phần xì bằng cây tháo bugi đã cuộn giấy nhám. Chà nhám vừa tay thôi.
- Thoa keo vá lên phần ruột đã chà nhám, lột miếng vá nhanh ra rồi dán vào đó sao cho tâm xì nằm ngay chính giữa.

- Dùng cán vít gõ nhẹ và đều lên miếng vá.
- Xoay vỏ vài vòng cùng cùng lúc dùng tay kiểm tra coi trong vỏ có cát đá hay vật nhọn gì không. Nếu có cát: banh phần vỏ phía dưới ra rồi vổ vỏ xe từ dưới lên để các vật lạ văng ra ngoài - có đinh nhọn thì phải nhổ ra.
- Tra ruột vào vỏ: trước tiên là phần vòi - tránh đừng để ruột bị xoắn. Dùng tay nhấn vỏ vào niềng, ưu tiên phần vòi trước... cho tới khi không thể đè hết phần vỏ thì mới dùng cây cạy vỏ hỗ trợ > nhớ cẩn thận trong từng nhát nạy kẻo cây này cấn ruột sẽ tạo ra lỗ mới đấy.
- Cây nạy vỏ chỉ dùng để nạy theo chiều vuông góc so với niềng, tránh tuyệt đối việc xeo theo vòng tròn dễ làm rách phần ta lông vỏ xe.
- Sau khi ruột yên vị trong vỏ: vặn ốc đầu van vào > bơm mươi nhát rồi dùng tay vỗ vào vỏ, vừa vỗ vừa xoay tròn... cốt ý để ruột định vị đúng trong vỏ.
- Bơm cứng bánh > đậy nắp van > cất đồ nghề vào xe và lên đường!

+ Một loại dụng cụ vá xe cho loại vỏ không ruột là bộ vá xe gồm một cây dùi + cây gim có lỗ + 5 sợi cao su - Sau khi rút đinh ra, dùng cây dùi ngoáy rộng lỗ đinh ngoài vỏ > nhét sợi cao su vào cây gim có lỗ sao cho sợi cao su nằm cân ngay giữa > gim vào lỗ đã khoan ngoài vỏ, nhấn cho tới lúc cao su chỉ còn lại phía ngoài khoảng 1cm > rút gim ra, cây gim sẽ tự cắt ngang sợi cao su và sợi này dính trên vỏ ruột > cắt khoảnh cao su thừa này đi, không cần quá sát vì nó sẽ tự mòn hết sau vài chục km.

- Lỗ quá lớn thì cần thay luôn ruột (săm), ruột chỉ vài ba chục ngàn nên mua sẳn bỏ trong cốp xe cho yên tâm.

Bơm ruột:

Dụng cụ bơm hơi là một ống cao su có 2 đầu: đầu gắn vào van bánh xe, đầu kia lắp vào nòng máy thế chổ bugi. Trước khi bơm bạn cần khóa xăng, chạy máy không đến khi tắt hẳn (xăng cạn sạch trong bình xăng con) > Tháo bugi, đạp thêm vài cái cho hết hẳn hơi xăng > Lắp đầu lấy hơi vào rồi đạp máy để dùng hợi trong xilanh bơm bánh xe.

Tôi thích dạng bơm đạp ĐL nhưng nó hơi "be" hơn dạng ống kia một tý. Cái này tôi mua chỉ 80K, chỉ cần "đạp thể dục" vài chục phát là bánh cứng căng.

Vài mẹo vặt cần biết:

- Nên vặn lỏng ốc vòi ngay sau khi phát hiện xẹp bánh và ta đã tấp vào lề đường. Việc này giúp giảm nguy cơ rách ruột phần đầu vòi khi phải dẫn chiếc xe xẹp bánh đi xa.
- Xì bánh xe để đi... trên cát (tức là giảm bớt hơi trong ruột xe để bánh có độ mềm cần thiết, tiếp xúc với mặt cát nhiều hơn). Dĩ nhiên là sau khi qua đoạn cát lún khó đi là bạn phải bơm lại ngay kẻo ruột xe tả tơi.
- Bí đường khi xẹp: dùng rơm rạ, cỏ khô nhét thật chặt vào thay thế ruột. Nẩy tưng người nhưng ít ra nó cũng giúp bạn chạy được đếm điểm sửa chữa.

Điền Gia Dũng

Sáng kiến chống đinh tặc
Kinh nghiệm chống đinh tặc