Món lạ từ rau Bông Trang đảo Bé

Đảo Bé cách cù lao Ré (Lý Sơn - Quảng Ngãi) khoảng 4 km với chỉ 45 phút đi thuyền. Đảo ngoài vẻ đẹp hoang sơ, huyền bí thì nơi này còn có một loại rong độc đáo mà người ta thường gọi là rau Bông Trang - một món lạ mà ngon để ai được ăn một lần sẽ lưu luyến mãi không thể nào quên.
Ở đảo Bé có các loại (rau) rong biển như: rau cum cúm, rau bông trang, rau đông, rau câu, rau mức và rau tóc tiên. Mỗi loại rau đều có cách thu hái, chế biến khác nhau: rau cum cúm, rau đông dùng để nấu chân vịt, xu xoa thì rau mức lại nấu chè, nấu canh hoặc phơi khô để dùng dần; còn rau bông trang, rau câu lại phải ăn tươi như làm gỏi.

Rau bông trang cũng như rau câu thuộc loài rong biển. Gọi là rau bông trang vì mỗi chùm rong biển toả ra hệt như bông trang đang xoè cánh khoe sắc vậy. Có điều lạ là từng chùm rau bám vào những tảng đá ở miền sóng vỗ. Tảng đá nào sóng vỗ càng nhiều thì càng dày đặc những chùm rau bông trang mọc nhưng nếu trong mùa hè chẳng bao giờ kiếm ra cọng nào. Rau bông trang không nằm phơi mình trên đá mà sinh sôi trên bề mặt những tảng đá chìm trong nước biển ở độ sâu chừng 1m.
.

Your Ad Here

Với các loại rong biển thông thường thì mùa thu hoạch từ tháng giêng đến tháng bảy - là những tháng biển yên, sóng lặng. Để cào rau cum cúm, rau đông, mỗi buổi chiều khi thủy triều xuống, người ta ra ngoài gành còn xăm xắp nước, tay dùng một cái liềm cong nhỏ nạo khẽ tách rong ra khỏi đá. Loại rong này nhiều vô kể, kéo dài khắp nửa đảo. Hái rau Bông trang thì vất vả hơn. Rau này mọc từng cụm ở giữa các vách san hô có độ sâu từ 1,5m đến 2m. Khi hái người ta chỉ cắt phần ngọn khoảng 20cm mang về.

Rau Bông Trang lại bắt đầu có vào tháng 9 ngay độ mùa mưa. Hái rau bông trang không quá khó nếu biết cách chịu lạnh, chờ lúc nước ròng chỉ cần đứng khòm lưng, hụp gương trong nước là hái được. Từng chùm rau trông thật ngộ, toả ra bằng miệng chén, xanh ngăn ngắt, bồng bềnh.

Rau bông trang chế biến thành món ăn ngon rất đơn giản nhưng phải biết cách - nếu không biết, đem luộc kỹ coi như khỏi được ăn do chúng tan gần hết. Vì vậy hái được rau đem về rửa vài lần cho hết mặn hoặc đem ngâm lâu cũng được. Rửa sạch xong, đem xóc cho ráo nước rồi xé những chùm rau lớn ra làm món rau trộn. Rắc đậu phụng rang giã nhỏ vào. Trộn thêm ít rau thơm như: ngò, húng, quế... Đem bày lên đĩa, đã thấy sao mà ngon thế! Chỉ nhìn màu xanh tươi tắn là thấy quyến rũ rồi. Nước chấm rau bông trang cũng chẳng cầu kỳ gì, chỉ cần nước mắm ngon nguyên chất thêm ít gia vị là đủ tuyệt vời!
Rau bông trang trộn đưa vào miệng nhai nghe giòn giòn, sật sật. Cộng thêm hương vị béo béo, bùi bùi, thơm thơm của đậu phụng, của rau ngò... tạo nên một món ăn ngon, mang đậm hồn quê.

Một món khác từ rau Bông Trang là gỏi tóc tiên: cách chế biến món gỏi từ cây rong biển này cũng rất đơn giản. Rau tóc tiên được nhặt sạch đá vôi, rong, rác rồi xả bằng nước lã nhiều lần cho hết vị mặn. Xong chần sơ qua nước sôi (khoảng 1kg rau 1 lít nước). Nước này bỏ đường vào để qua đêm là thành đông sương - một món giải khát rất mát.

Tóc tiên vừa nguội thì cho ít muỗng giấm hoặc chanh trộn đều với cà chua xanh xắt mỏng, các loại rau thơm như húng, rau quế, rau răm và trên cùng rắc ít đậu phộng giã nhỏ. Tùy theo điều kiện mà cho thêm da heo, thịt ba rọi, thịt bò sợi, nấm tai mèo, nấm đông cô… để món ăn đậm đà và phong phú hơn.
Khi bày lên mâm, món gỏi này trông rất bắt mắt. Màu xanh ngọc của sợi tóc tiên nổi nhẹ trên nền xanh non của lát cà chua hoặc hằn thành những đường vân chìm giữa màu xanh đậm của rau thơm, điểm xuyết vào chút vàng mơ duyên dáng của hạt đậu phộng.

Phần nước chấm cũng đơn giản: Người ta dằm ớt vào mắm nguyên chất rồi lấy trái chanh đã gọt vỏ gảy từng tép nhỏ vào chén. Gỏi tóc tiên phải ăn kèm với bánh tráng nướng, tỏi và hành. Củ hành ở hòn Bé cũng đặc biệt. Vì trồng trọt thuần nước trời, nên thời gian sinh trưởng thì đủ mà củ hành thì đẹt lại, củ lớn nhất chỉ bằng ngón tay cái.

Mùi vị món gỏi tóc tiên rất lạ, vị giòn giòn, sần sật của tóc tiên; vị rau húng, rau quế thơm nồng; lát cà chua, ngọt thanh; hạt đậu phộng bùi bùi, beo béo; một chút chua chua mơ hồ của giấm, một thoáng hương đưa như gió biển nhẹ nhàng…

Tất cả cộng lại… ngon và lạ miệng chẳng thể nào tả được. Vừa nhai vừa lắng nghe tiếng giòn tan của bánh tráng, tiếng tép chanh khẽ lụp bụp dưới chân răng. Thỉnh thoảng lột củ hành, miếng tỏi để nồng nàn thêm hương vị. Càng tuyệt vời hơn khi nhấp chén rượu được chưng cất từ đảo Bé, thứ rượu được nấu bằng nước mưa được cất giữ trong chum, thơm ngon đến lạ kỳ lại mang hương vị trời biển.

Điều thú vị nhất, độc đáo nhất là mỗi năm rau bông trang chỉ có ở vài tháng mưa nhiều. Sau đó gần cả năm không ai tìm thấy rau bông trang đâu nữa. Và, cũng là xứ đảo nhưng rau bông trang là đặc sản của đảo Bé chứ đảo Lớn đố ai tìm thấy bao giờ.

Du lịch, GO! - Biên tập từ Quảng Ngãi Online - Forum Lyson