Bạch Dinh: Nơi lịch sử đi qua

Bạch Dinh nằm ở phía Nam núi Lớn, trên pháo đài thành Phước Thắng cổ xưa của thành phố biển Vũng Tàu xinh đẹp. Pháo đài Phước Thắng là nơi nổ phát súng đầu tiên (1859) vào hạm đội Pháp khi chúng xâm lược Nam kỳ, một chiến tích oanh liệt của quân và dân Vũng Tàu trong buổi đầu kháng Pháp.

Sau khi bình định xong xứ Nam kỳ (1898), viên toàn quyền Pháp ở Đông Dương lúc bấy giờ là Paul Doumer cho san bằng pháo đài nơi đây để xây biệt thự Villa Blanche – nghĩa Hán Việt trùng với sắc dáng bên ngoài của nó nên người dân địa phương gọi là Bạch Dinh, tức biệt thự trắng. Bạch Dinh xây dựng xong, được dùng làm nơi nghỉ mát và hội họp cho toàn quyền Pháp ở Đông Dương và quan chức cao cấp của Mỹ sau này. Đặc biệt, từ năm 1906 – 1917, vị vua yêu nước Thành Thái bị thực dân Pháp giam lỏng tại đây nên còn có tên là dinh ông Thượng.

Để xây dựng Bạch Dinh uy nghiêm và lộng lẫy, chính quyền thực dân lúc bấy giờ đã cưỡng bức 800 tù nhân lao động khổ sai trong suốt 10 năm ròng.

Bạch Dinh mang dáng dấp kiến trúc châu Âu cuối thế kỷ 19, cao 19m, rộng 15m, dài 28m, gồm 3 tầng: Tầng hầm làm nơi nấu nướng; tầng trệt vừa làm nơi khánh tiết vừa dùng bày trí một số hiện vật cổ xưa như: Song bình bách điểu chầu phụng, bộ tràng kỷ hoàng gia có ghi niên đại Khải Định 1921, cặp ngà voi châu Phi dài 170cm… Tầng lầu thoáng hơn dành cho việc nghỉ ngơi.

Hơn 100 năm qua bên ngoài biệt thự chỉ quét một màu vôi trắng, mái ngói đỏ tươi. Các mảng viền được trang trí bằng nguyên liệu chính là sứ men màu trông sinh động và mỹ thuật. Từ đôi chim công đang nhảy múa đến gương mặt phụ nữ châu Âu trông thánh thiện như những nữ thần. Ấn tượng hơn cả có lẽ là 8 bức tượng chân dung tạc các vị thần Hy Lạp thời cổ đại, từ gương mặt, mắt, mũi đến sắc thái đều biểu hiện rõ ràng, sắc nét và tinh tế. Trải qua hơn một thế kỷ, biết bao thử thách của thời gian nhưng lối kiến trúc của Bạch Dinh vẫn giữ nguyên tính sang trọng, hài hòa và uy nghiêm hiếm thấy.

Hiện nay, Bạch Dinh được dùng làm nơi trưng bày nhiều hiện vật có giá trị như: đồ gốm sứ đời Khang Hy vớt được từ xác con tàu cổ bị đắm tại khu vực Hòn Cau (Côn Đảo) vào đầu những năm 1990, hai khẩu đại bác, mười khẩu thần công (có xuất xứ từ Pháp và Italia vào thế kỷ 10), song bình bách điểu chầu phụng, bộ tràng kỷ hoàng gia có ghi niên đại Khải Định 1921, cặp ngà voi châu Phi dài 170cm…

Đường lên Bạch Dinh có 2 lối, một đường uốn lượn dưới rừng cây giá tỵ, dành cho ô tô. Đường dành cho đi bộ phải qua 146 bậc tam cấp giữa 2 hàng hoa sứ cao niên. Toàn bộ khu lâm viên Bạch Dinh rộng 6ha, một nửa trồng giá tỵ, một nửa trồng hoa sứ. Vào mùa này, trên cành hoa sứ nở từng chùm, dưới đất hoa sứ rụng ngập cả lối đi. Du khách đến đây như lạc vào rừng hoa, mùi hương thoang thoảng làm dịu lòng người. Hoa sứ ở đây có nhiều màu: Loại hoa màu đỏ, loại trắng pha sắc vàng, loại màu hồng, màu trắng, màu vàng nhạt…

Bạch Dinh là thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, được công nhận là di tích kiến trúc và danh thắng quốc gia năm 1992. Hiện nay, nơi đây được dùng làm bảo tàng, trưng bày đồ gốm sứ đời Khang Hy vớt được từ xác con tàu cổ đắm tại khu vực Hòn Cau (Côn Đảo) vào đầu những năm 1990 cùng với súng thần công và nhiều hiện vật có giá trị văn hóa và lịch sử khác.

Giờ đây du khách đến Bạch Dinh, không chỉ để thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, hay chiêm ngưỡng lối kiến trúc độc đáo của châu Âu cận đại, mà còn để hiểu thêm về lịch sử của Bạch Dinh cũng chính là một phần lịch sử của dân tộc.

Du lịch, GO! - Theo báo Dulich, internet