Huyền bí động Pa Thơm - Điện Biên

Nằm ở phía Tây huyện Điện Biên, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ hơn 30 km, thuộc địa phận 2 xã Na Ư và Pa Thơm, danh lam thắng cảnh cấp quốc gia động Pa Thơm (hay còn có các tên gọi khác như: Thẩm Nang Lai [tức là hang nhiều nàng[, động Tiên Hoa…) được cấp bằng công nhận năm 2009 của Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch, là một điểm du lịch sinh thái hấp dẫn.

Theo các nhà địa chất, ở vùng thung lũng giữa miền núi cao đá vôi, dưới bề sâu thường lắm mạch nước ngầm không bao giờ khô cạn (thế nên đồng bào địa phương đặt tên lòng chảo này là Nậm Loỏng), vì vậy thiên nhiên đã tạo ra những hang động rộng lớn, kỳ vĩ với rừng thạch nhũ vô vàn hình khối như Pa Thơm của Điện Biên hôm nay.

Ðường lên thăm động Pa Thơm là cả một hành trình thám hiểm hồi hộp mà thú vị. Mất khoảng một giờ ngồi xe hơi từ TP Ðiện Biên Phủ, qua các triền thung lũng với những thảm lúa và hoa bao bọc làng xóm ấm áp, du khách đã đến chân núi đá được phủ kín bởi rừng già âm u, mây mù bảng lảng, đầy vẻ hoang sơ và huyền bí. Vượt qua suối Nậm Rốm bằng bè mảng, du khách sẽ bắt đầu cuộc hành trình leo núi thử thách sức dẻo dai, có hương rừng và tiếng chim tiếp sức, dẫn lối.

Ở độ cao trên 1.500m so với mực nước biển, động Pa Thơm được bao bọc giữa khu rừng nguyên sinh rậm rạp, với thảm thực vật và sự đa dạng sinh học phong phú.

Để đến được cửa động, du khách phải đi bộ một quãng đường dốc dài hơn 200m mấp mô đá với nhiều loại dây leo. Trên con đường này, du khách được hít thở khí trời trong lành, ngắm cảnh núi non trùng điệp, ngắm những nếp nhà sàn phía xa xa ở lưng chừng núi của người dân tộc thiểu số, nghe tiếng chim hót líu lo, suối chảy róc rách…

Càng lên cao, du khách càng có cảm giác thích thú như lên xứ mây mù mờ ảo và khi cửa hang lờ mờ hiện ra phía trước; lúc đó, du khách nhìn xuống chân núi sẽ thật sự ngỡ ngàng bởi mình đang đứng trong cánh đồng mây trắng xóa vần vũ dưới ánh nắng mặt trời; lấp lóa dưới thung lũng là dòng Nậm Rốm mảnh như sợi chỉ thêu ngũ sắc.

Động Pa Thơm nằm ở lưng chừng núi, cửa động hình mái vòm, cao 12m, rộng 17m, mái đá nhô ra 7m. Chiều sâu động khoảng hơn 350m chạy theo hướng Nam. Động có 9 vòm lớn nhỏ, chiều ngang có chỗ rộng chừng 20m. Lối vào động giáp cửa hang là ba khối đá lớn chắn ngang nằm uốn lượn như một con trăn khổng lồ ngăn đôi động và tạo thành hai lối vào ra.

Khi đến cửa hang, du khách sẽ bắt gặp chú voi nhũ đá khổng lồ đứng đợi khách từ hàng vạn năm trước - gợi ra cho du khách ý tưởng về một thế giới muông thú của thời hồng hoang huyền thoại. Chú voi hiền lành ngửng mặt nhìn trời vẻ mừng rỡ như sắp bật tiếng gầm gọi gió, cặp ngà bắt chéo trông thật lạ mắt.

Đi tiếp vào trong hang, du khách sẽ bắt gặp con trăn khổng lồ thân lớn ngang chiếc nong cỡ đại (dài khoảng 20m), da bóng loáng như vừa mới trườn ra từ đáy hang sâu thẳm. Vào sâu hơn nữa, du khách sẽ có dịp được ngắm rất nhiều các hình khắc thạch nhũ muôn hình muôn vẻ: tả gợi về đất trời, cỏ cây, muông thú, thiên thần và ác quỷ..., còn những hình khắc mang tính trìu tượng nhiều ẩn dụ thì triền miên không dứt; tất cả như là một kho mật mã chất chồng, khiến du khách phải dừng chân mải mê nhìn ngắm, tưởng tượng và suy ngẫm lẽ huyền vi trời đất.

Bên cạnh đó, nếu du khách muốn lần theo tích chuyện lâu đời về tình duyên trần thế, du khách hãy tới thưởng ngoạn động tiên lộng lẫy nằm trên con đường dẫn sâu xuống đáy hang: Căn phòng mờ ảo bỗng lấp lóa ánh vàng ánh bạc khi ngọn đuốc được thắp lên. Những mâm vàng, mâm bạc óng ánh được bầy dưới chân tường mầu trắng ngà tinh khiết. Chiếc giường đá trải nệm nhũ mượt mà, thấp thoáng sau bức màn gió mỏng mảnh được đan bằng sợi đá mà hệt như dệt bằng sợi bạc, có thể nhẹ lay trước gió...

Kiệt tác về trang trí nội thất này của thiên nhiên được truyền tụng là dành cho ngày cưới một nàng tiên thuở xa xưa với một hoàng tử xứ Mường nhưng đám cưới không thành, vì tình duyên ấy không vượt qua được ngăn cách vời vợi của cõi trần bụi bặm và cõi tiên thoát tục. Ðộng tiên như một hoài niệm muôn đời về ước nguyện lứa đôi vĩnh cửu, nhưng hạnh phúc trần gian thì lại mong manh...

Ngoài giá trị thắng cảnh, Động Pa Thơm còn được gắn với những huyền thoại, truyền thuyết đẹp về tình yêu đôi lứa, làm cho cảnh quan thêm chất thi ca và trở thành địa danh du lịch hấp dẫn.

Không chỉ là địa điểm mang tiềm năng về du lịch, động Pa Thơm còn chứa đựng trong nó những giá trị lịch sử, sinh thái to lớn. Năm 2009, tại lòng động, người dân trong xã và chính quyền địa phương đã phát hiện chiếc trống đồng (hiện vật này đang lưu giữ và trưng bày ở Bảo tàng lịch sử tỉnh).

Du lịch, GO! - Tổng hợp từ Tindulich, Mytour, Vietnamplus, Chichchoe83